Đầu tháng 9/2023, Trần Vinh Khánh - sinh viên chương trình Tài năng ngành Khoa học Máy tính trở nên nổi bật vì đã nhận được học bổng cao nhất từ trước đến nay dành cho tân sinh viên của Trường ĐH Công nghệ Thông tin ĐHQG-HCM, trị giá 500 triệu đồng, với thành tích Huy chương Đồng Olympic Tin học châu Á - Thái Bình Dương.

Khác với tưởng tượng của chúng tôi về một người từng “chinh chiến” nhiều cuộc thi Tin học trong nước và khu vực, Vinh Khánh ngoài đời là một chàng trai hiền lành, khiêm tốn và hay ngại ngùng.

Khi nào thích thì sẽ học

Niềm đam mê Tin học của Vinh Khánh đến từ sự tò mò, thích thú với chiếc máy tính của mẹ. Hồi nhỏ, Khánh không có máy tính riêng nên thường dùng máy tính của mẹ để học tập, xem phim và chơi game.

Từ sự hứng thú với máy tính, khả năng tư duy logic của Vinh Khánh cũng bộc lộ qua thành tích nổi trội trong các cuộc thi về Toán học. Nhận thấy tiềm năng của cậu học trò nhỏ, giáo viên lớp 8 đã đưa Khánh vào đội tuyển học sinh giỏi Tin học của Trường TH&THCS Hải Phú, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Đó là lần đầu tiên mà Khánh được tiếp xúc với lập trình và cũng từ đó, nam sinh tìm thấy niềm đam mê thực sự của mình.

“Khi vừa tiếp xúc với Tin học, em thấy thích nên quyết định theo đuổi môn học này. Em nghĩ mình có tư duy tốt và phù hợp với việc suy nghĩ thuật toán. Các ngành liên quan đến Tin học cũng là xu hướng trong tương lai nên em tin đây là một định hướng đúng đắn” - Vinh Khánh kể lại.

Những tưởng với giải Nhất tại Hội thi Tin học trẻ cấp tỉnh và giải Ba tại Hội thi Tin học trẻ toàn quốc lần XXV, Khánh sẽ chọn Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn làm nơi viết tiếp ước mơ, nhưng cậu lại chọn học ở một trường gần nhà - Trường THPT Thị xã Quảng Trị. Tại ngôi trường có truyền thống hiếu học này, Vinh Khánh vẫn không ngừng nỗ lực học tập để tiếp tục chinh phục các cuộc thi về Tin học.

Khánh tự nhận mình là người thực tế nên trước khi làm việc, cậu luôn đặt mục tiêu. Nam sinh nói: “Không nhất thiết phải đạt mục tiêu nhưng có mục tiêu em sẽ có thêm động lực”. 

Đến với các cuộc thi lớn như cuộc thi lập trình ICPC quốc gia, kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia (HSGQG) và Đường lên đỉnh Olympia, nam sinh Quảng Trị vẫn giữ cho mình tâm thế đó. Cậu không vì kỳ vọng của mọi người mà bị áp lực thành tích.

“Ở cuộc thi nào, em cũng hết mình và không đặt mục tiêu quá lớn. Em nghĩ trong thi cử, ai cũng có lúc thất bại và có quyền buồn vì việc đó. Tuy nhiên, điều quan trọng là không được nản lỏng. Vì sau cùng, thành công sẽ đến với người không từ bỏ” - Khánh thổ lộ.

Đó là điều mà “chú ngựa chiến” này đã rút ra sau mỗi lần đạt thành tích suýt soát ở các cuộc thi. Điển hình, cuộc thi chọn đội tuyển quốc gia của tỉnh Quảng Trị năm 2020 lấy 6 người thì Vinh Khánh đứng thứ 7. Hay trong kỳ thi chọn HSGQG năm 2023 thì nam sinh chỉ thiếu 0,2 điểm là đoạt giải Nhất.

Cho nên khi đến với cuộc thi cuối cùng, cũng là cuộc thi lớn nhất - Olympic Tin học châu Á - Thái Bình Dương, Khánh cũng không quá nhiều áp lực và luôn giữ cho mình sự tự tin, thoải mái.

Vinh Khánh cười ngại ngùng: “Lần đó, vì thấy các bạn làm bài cũng khá tốt nên em đã chuẩn bị sẵn tâm thế bị thua suýt soát như những lần trước. Nếu điều đó xảy ra thật, chắc em khóc tại chỗ mất”. 

Tuy vậy, với Khánh, giá trị lớn nhất mà cậu nhận được sau mỗi cuộc thi không phải thành tích mà là kinh nghiệm và kỹ năng. Bởi lẽ, nhờ tham gia các cuộc thi, cậu được đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều người nên học hỏi thêm nhiều điều, đồng thời mở rộng tư duy và trở nên tự tin, cởi mở hơn.

Khi được hỏi về phương pháp học tập giúp Khánh có nhiều thành tích “khủng”, nam sinh chia sẻ: “Em là người học khá tùy hứng, không có thời gian biểu cụ thể. Khi nào thích thì em sẽ học, trung bình khoảng 2-3 tiếng/ngày, nhưng mỗi lần ngồi vào bàn, em đều tập trung 100% cho việc học. Em nghĩ rằng, để học tốt thì điều quan trọng nhất là phải có tinh thần tự học và có mục tiêu cụ thể”.

Trong quá trình tự học, Khánh cho rằng điều khó khăn nhất là việc định hướng sẽ học như thế nào. Do đó, nam sinh thường nhờ thầy cô cũng như anh chị đi trước hướng dẫn rồi tìm tài liệu và làm bài tập trên Internet.

Không được thỏa mãn với bản thân

Nhờ đoạt Huy chương Đồng Olympic Tin học châu Á - Thái Bình Dương, Vinh Khánh được đặc cách miễn thi tốt nghiệp THPT và được tuyển thẳng vào chương trình Tài năng ngành Khoa học Máy tính, Trường ĐH Công nghệ Thông tin. Nam sinh đã tận dụng khoảng thời gian chờ nhập học để nghỉ ngơi kết hợp đọc trước chương trình đào tạo đại học, học tiếng Anh và làm gia sư lập trình.

Nói về lựa chọn trường đại học của mình, Vinh Khánh chia sẻ: “Trong nhiều trường đại học mà em được tuyển thẳng thì Trường ĐH Công nghệ Thông tin là ngôi trường cho em nhiều cơ hội phát triển nhất. Vì đây là ngôi trường nổi tiếng, chất lượng đào tạo tốt và có nhiều chính sách ưu đãi cho tân sinh viên”.

Nam sinh cũng cho biết thêm, học bổng 500 triệu đồng của trường là sự hỗ trợ rất lớn, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình. Ngoài ra, số tiền đó cũng tạo động lực cho Vinh Khánh nghĩ tới những mục tiêu xa hơn.

Chúng tôi hỏi Khánh có cảm thấy áp lực không khi phải đón nhận nhiều sự chú ý và kỳ vọng. Khánh nhẹ nhàng: “Em không cảm thấy quá áp lực trong việc việc duy trì thành tích, nhưng em luôn tự nhủ phải cố gắng hết mình và không được thỏa mãn với bản thân. Vì em biết, còn rất nhiều ngọn núi cao hơn mà mình cần phải chinh phục”.

Trong đầu chàng trai “vùng đất lửa” cũng đã có những hình dung ban đầu về chặng đường đại học sắp tới. Trước tiên, Khánh sẽ điều chỉnh phương pháp học tập cho phù hợp hơn với môi trường mới; đồng thời trau dồi tiếng Anh, cải thiện kỹ năng giao tiếp, thuyết trình rồi tham gia câu lạc bộ thể thao hoặc lập trình để có thêm nhiều bạn bè.  
Bên cạnh việc học tập, đại học còn là khoảng trời rộng lớn để Khánh thỏa sức trải nghiệm những điều mới mẻ.

Không giấu được sự tinh nghịch, Vinh Khánh bày tỏ: “Em nghĩ thời sinh viên nếu chỉ có học thì sẽ ‘xám xịt’ lắm. Em lại là người thích trải nghiệm, không muốn ngồi một chỗ, nên em nghĩ mình sẽ đi chơi nhiều nơi, thử nhiều món ăn, nhất là đồ ngọt. Khi có điều kiện, em sẽ đi hết các tỉnh thành của Việt Nam. Còn nếu có cơ hội du học tại những quốc gia có công nghệ phát triển như Mỹ, Úc, Singapore hay các nước châu Âu thì em cũng sẽ nắm bắt”.

Để tích lũy kinh nghiệm và làm giàu vốn sống, Vinh Khánh dự định tiếp tục công việc gia sư lập trình của mình. Khi đã vững vàng hơn về kiến thức lẫn kỹ năng, Khánh sẽ tìm cơ hội thực tập tại các tập đoàn công nghệ lớn như Google.

Ước mơ của chàng trai này không chỉ dừng lại ở việc trở thành kỹ sư phần mềm giỏi. Khánh mường tượng: “Em là người mơ mộng khá nhiều. Sau này, khi đã có đủ tiềm lực, em muốn tự thành lập công ty về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo hoặc phát triển dự án game”.

HƯƠNG NHU - THU THẢO