Đó là nhận định của các nhà khoa học tại Hội thảo quốc tế “nguyên nhân, giải pháp hạn chế xói lở và bồi lắng trong hệ thống sông khu vực Đồng bằng sông Cửu Long” do ĐHQG-HCM và UBND Tỉnh An Giang đồng tổ chức vào ngày 26/11 tại Trường ĐH An Giang ĐHQG-HCM. Gần 300 đại biểu là đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, ĐHQG-HCM và 13 tỉnh ĐBSCL cùng các nhà khoa học trong nước và quốc tế đã tham dự.

Qua 10 tham luận được trình bày tại hội thảo, các nhà khoa học đánh giá hiện tượng xói lở và bồi lắng trong hệ thống sông khu vực ĐBSCL đã đến hồi báo động. Nếu như năm 2010, toàn khu vực chỉ có 99 điểm xói lở và sạt lở thì đến năm 2019 đã có đến 681 điểm (tăng gấp 7 lần); trong đó An Giang và Đồng Tháp là những địa phương bị sạt lở nghiêm trọng nhất.

GS.TS Trần Linh Thước - Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên ĐHQG-HCM nhận định: “Một số nguyên nhân gây sạt lở bờ sông khu vực ĐBSCL là sự thay đổi tính chất cơ học của đất hai bên bờ sông vào đầu mùa mưa hằng năm kết hợp với sự dao động mực nước dưới sông làm khối đất bờ sông mất ổn định; sự bào mòn lòng sông và bờ sông bởi tập trung dòng chảy về một phía tại khúc sông cong; sự khai thác cát trong lòng sông chưa thực sự khoa học làm ảnh hưởng đến dòng chảy”.

Các chuyên gia trong nước, quốc tế đã đề xuất một số biện pháp giải quyết tình trạng sạt lở như: Tập trung nạo vét mở rộng lòng sông phía bờ đối diện và kết hợp xây dựng kè bảo vệ, gia cố cho khu vực đang sạt lở; kiểm soát chặt chẽ việc khai thác cát; quy hoạch đường giao thông và khu dân cư xa bờ sông, kênh, rạch… Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho rằng cần tiến hành khảo sát, đánh giá các điểm có nguy cơ sạt lở dọc theo các bờ sông quan trọng để thực hiện trước các giải pháp ngăn chặn sạt lở xảy ra.

Phát biểu kết luận tại hội thảo, ông Nguyễn Thanh Bình - Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, cho biết hội thảo lần này là nguôn thông tin bổ ích để ban hành những cơ chế, chính sách vĩ mô cũng như có những quyết sách đúng đắn, tránh các rủi ro, tác động tiêu cực do sạt lở gây ra đồng thời nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng dân cư.

HIẾU NHƯ - HOÀNG KIÊN